
Ως τώρα γνώριζα το μνημείο στον τόπο όπου δολοφονήθηκε ο Ίων Δραγούμης, στη Βασ. Σοφίας. Τώρα μόλις όμως είδα το μνημείο στη μνήμη του Σωτήρη Πέτρουλα, που στήθηκε το 2005 στην οδό Σταδίου, στο ύψος του ξενοδοχείου Εσπέρια.
Το προσωπικό τεφτέρι του Κώστα Κουρεμένου, Ξεναγού και Μεταφραστή, www.athenstouristguide.gr
Seit der Tod ihm Leib, Namen und Trauer abnahm
Hoeren sie auf, ihr Leben zu lenken
Hoeren sie auf, zu planen, zu denken
Danken fuer Troedel, den Armut und Mitleid verschenken
Staunen wie Blinde, denen's zu gar ploetzlich kam
Mitten im Sonnenschein, der sie liebend umfing
Dass di Sonne so seltsam schnell unterging.
Leben ist Suende. Liebe ist Leid.
Sueβ ist Vergessen. Schoen ist Erinnerung.
Und werden sie alt und stuerben gern heut
So ist heut und ist morgen noch lange nicht Zeit
Denn sein Platz muss frei sein. Sein Platz ist bereit.
Und werden sie alt: er ist immer jung
Viele Jahre geht er immer im Soldatenkleid.
Und die Jahre gehen. Noch ist er nicht tot.
Nie ist er tot. Nur kommt er nie wieder mehr.
Eine Kanne bleibt voll und ein Stuhl bleibt leer.
Und sie sparen ihm Bett und sie sparen ihm Brot
Und sie beten fuer ihn, und leiden sie Not
Sie bitten ihn immer wieder flehend her.
Sie fragen und sagen: sie hoeren kaum hin.
Sie sehen durch Fenster und sehen doch nicht.
Hoerten Windbrausen nicht. Sahn nicht Wolkengehn.
Waren taub, wenn der Regen rann, waren blind, wenn sie Sonne sehn.
Doch die alten Augen in muedem Gesicht
Werden strahlend und jung: sie denken an ihn.
Und glauben sie nur und verzweifeln sie nicht
So wird einmal Licht.
Oh, einmal wird Licht; sonst kann Gott nicht sein —
Und sei's, wenn sie stuerben, in letzter Zeit:
Die dunklen Zimmer werden weit.
Und hell im Licht steht einer breit.
Sein Stuhl ist frei. Sein Mahl ist bereit.
Und er bricht ihnen Brot, und er reicht ihnen Wein
Und sie laecheln im Sterben verklaert und befreit
Und gehen sehr leicht in den Himmel ein.
Bertolt Brecht
Προ ημερών η γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα πήγε στην Πάτρα (για μια εκδήλωση για τον Μπελογιάννη, νομίζω —πάντως, όχι για τον Πλουμπίδη...) και είπε τα εξής φαιδρά (τα παίρνω από αριστερή εφημερίδα της Πάτρας):
Στο σεισμό της αντεπανάστασης, που οι δονήσεις του έφθασαν μέχρι εμάς, όπως και σε όλα τα κομμουνιστικά κόμματα, εμείς αντέξαμε έστω και με απώλειες. Ο αντίπαλος δεν δικαιώθηκε, δεν ξεμπέρδεψε μαζί μας όπως πίστευε το 1991. Λίγο καιρό μετά άρχισε να μας ξαναβρίσκει μπροστά του με νέα δύναμη και ορμή. Κρατήσαμε, σηκωθήκαμε, ανασυγκροτηθήκαμε, διαμορφώσαμε πρόγραμμα, μελετήσαμε και μελετάμε την πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού, για να βγάλουμε συμπεράσματα, εκεί που χρειάζεται θα κάνουμε κριτική και όπου πρέπει και αυτοκριτική. Ήδη το κάναμε σε μια πρώτη φάση το 1995.
(...)
Δεν μπορούμε να προεξοφλήσουμε τι θα γράφει μετά από 30 και 40 χρόνια η ιστορία του κόμματος για την περίοδο 1991 και τα κατοπινά δύσκολα χρόνια. Νομίζουμε, όμως, ότι όποια κριτική και αν γίνει στο μέλλον για εμάς σήμερα, ένα πράγμα δεν πρόκειται να αγνοηθεί: ότι φθάσαμε στο χείλος του γκρεμού και δεν πέσαμε, σε μια περίοδο που κομμουνιστικά κόμματα άλλαζαν τα σφυροδρέπανα, ενώ κομματικές ηγεσίες των πρώην σοσιαλιστικών χωρών γίνονται οι ντροπιασμένοι ηγέτες της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Οι επόμενες γενιές θα είναι καλύτερες από εμάς σίγουρα, σε ένα βαθμό όμως θα το οφείλουν και στη στάση που κρατήσαμε στα πέτρινα χρόνια της σαρωτικής αντεπανάστασης.
Ετάραξεν η καρδία μου, μπροστά σ' αυτή την εκ βαθέων πολιτική διαθήκη για τα "πέτρινα χρόνια της σαρωτικής αντεπανάστασης". Μόνο που στις αντεπαναστάσεις έχουμε έξωθεν ένοπλες επεμβάσεις, εμφύλιους πολέμους, σφαγές κλπ. Πού 'ν' τα όλα αυτά; Αλλά για την Παπαρήγα, η αυτοκατάργηση του "υπαρκτού σοσιαλισμού", λόγω της απόφασης της ελίτ του ότι δεν τον είχε πια ανάγκη, ονομάζεται αντεπανάσταση. Πιο σωστή η πρόβλεψη του συναρχιτέκτονα, μαζί με τον Λένιν, της μπολσεβίκικης κομματικής διχτατορίας, του Τρότσκι: το "εκφυλισμένο εργατικό κράτος" (ο κατ' άλλους κρατικός ή γραφειοκρατικός καπιταλισμός) παλινόρθωσε εντέλει από μόνο του τον καπιταλισμό. Αυτοί μάλιστα που, μιλώντας για γραφειοκρατικό καπιταλισμό, τόνιζαν, όπως ο Καστοριάδης ως και τη δεκαετία του '80, τη σφριγηλότητα του νέου αυτού συστήματος ταξικής κυριαρχίας και παραγωγικών σχέσεων, έπεσαν έξω. Ο "φτωχός συγγενής" του καπιταλισμού της αγοράς παραήταν φτωχός για να παίξει για πολύ το ρόλο του μπαμπούλα. Ο "υπαρκτός σοσιαλισμός" αποδείχτηκε ένας χάρτινος τίγρης, αφού όμως πρώτα ξέσκισε με τα νύχια του εκατομμύρια ζωές και δισεκατομμύρια όνειρα.
Η πολιτιστική πρωτεύουσα του 2006, η Πάτρα, εζήλωσε τα χάλια της Αθήνας. Ορίστε ο διάδρομος για τους τυφλούς, στο πεζοδρόμιο-βιτρίνα της παραλιακής, στο λιμάνι:
Πώς να μην είναι οι τυφλοί συνάμα οι πιο αόρατοι κάτοικοι της χώρας; Πού να τολμήσουν να ξεμυτίσουν!