Ελληνόφωνες ταινίες 2012

Πολύ φχαριστήθηκα το Η χαρά και η θλίψη του σώματος (2012), του Αντρέα Πάντζη, ο οποίος μετά Το τάμα του 2001 βάζει στη σκηνή έναν άλλον Ευαγόρα και μιαν άλλη Αφροδίτη (δύο, για την ακρίβεια), που κι αυτή/ές βιάζε/ονται. Πρόκειται για μια δυομισάωρη "παιδική" εκδοχή/παρωδία/καρικατούρα του είδους της αστυνομικής/δραματικής/ερωτικής ταινίας, όπου το παιδί είναι ένας ενήλικας αιώνιος έφηβος. Πολύ ποιητική ταινία, που θα έλεγα —αν η έκφραση δεν ηχούσε στα ίδια μου τ' αφτιά σαν τρύπια καπότα, σαν κύμβαλον αλαλάζον— ότι "παίζει με τους κώδικες" του χολλυγουντιανού φιλμ νουάρ. 

Το Σάββατο είδα την ταινία Χαιρετίσματα στην Ευρώπη (Klain Main Puts), του Νίκου Αλευρά, του σκηνοθέτη του περίφημου εκείνου Πέφτουν οι Σφαίρες σαν το Χαλάζι κι ο Τραυματισμένος Καλλιτέχνης Αναστενάζει, του 1977. Πρόκειται για μια πατριδολατρική απόδραση από την ευρωπαϊκή κατάθλιψη της τελευταίας διετίας, με πολύ Οίτυλο (όπου ο σκηνοθέτης έχει το προγονικό του σπίτι, όπως ξέρουμε και από το Πέφτουν οι Σφαίρες σαν το Χαλάζι) και πολλή ελληνική κουζίνα. Το φαρσικό στοιχείο, στο οποίο έχω αδυναμία και καταστατική συμπάθεια, καθώς και το στοιχείο του παραλόγου βγάζουν κάθε τόσο γέλιο, γέλιο που μας είναι τόσο απαραίτητο σήμερα. Επίσης η επιλογή της μουσικής είναι καλή, όλο ωραία ρεμπέτικα και λαϊκά, χωρίς να μπορώ να πω το ίδιο για την πρωτότυπη μουσική του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Από την άλλη, δεν θα πάρω στα σοβαρά τα ελληνοκεντρικά και αντιβορειοευρωπαϊκά μηνύματα της ταινίας, γιατί δεν αντέχουν σε κριτική· προτιμώ να βάλω τη λογική μου για ύπνο. Η ταινία, αφού μας θυμίσει έναν ωραίο στίχο από τη Ρωμιοσύνη τού επίσης Λάκωνα Ρίτσου,

Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως. Ο δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο

καθώς και την περίφημη προσευχή του Σωκράτη στον Ιλισό από το Φαίδρο:

Αγαπημένε μου Πάνα, και σεις οι άλλοι θεοί αυτού εδώ του τόπου, δώστε μου να γίνω όμορφος μέσα μου. Και όσα έχω έξωθέ μου να είναι φιλιωμένα με όσα έχω μέσα μου. Δώστε θεοί μου, ώστε να μου φαίνεται πλούσιος ο σοφός, και χρυσού πλήθος να έχω όσο μήτε να σηκώσει, μήτε να βαστάξει επάνω του μπορεί άλλος παρά ο γνωστικός.

τελειώνει με μια πανέμορφη στροφή του Κάλβου συνδυασμένη μ' ένα μαγευτικά τραβηγμένο ηλιοβασίλεμα:

Oύτως από τον ήλιον,
ωσάν πυρός σταλάγματα,
πέφτουσιν εις την θάλασσαν
των αιώνων, και χάνονται
                δια πάντα η ώραι.

 Αυτό που μ' αρέσει στον Αλευρά, είναι ότι ο άνθρωπος κάνει την πλάκα του με τις ταινίες του· το διασκεδάζει. Για πολλά μπορείς να τον κριτικάρεις, ειδικά σ' αυτή του την ταινία, αλλά όχι για σπουδαιοφάνεια. Και, δεδομένου ότι μιλάμε για ελληνικό κινηματογράφο, αυτό είναι ΜΕΓΑΑΑΛΗ υπόθεση...

Την Κυριακή είδα το 11 συναντήσεις με τον πατέρα μου, του Νίκου Κορνήλιου. Δραματική ταινία κόρης-πατέρα. Για κάποιο λόγο ο σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος αποφάσισε να μην αναπτύξει το ίδιο του το θέμα. Ενώ θα μπορούσε να εμπλέξει κι άλλα πρόσωπα, όπως την κόρη του πατέρα από άλλη γυναίκα, τη μητέρα αυτής της δεύτερης κόρης κλπ., μπας και βγει κάτι πιο πλούσιο και πιο ενδιαφέρον, προτίμησε για άγνωστους λόγους να μας παρουσιάσει επί μιάμιση ώρα μια σχέση που οι εξελίξεις της ήταν τόσο φτωχές ώστε μπορούσαν να ειπωθούν άνετα σε μια ταινία τριών τετάρτων της ώρας το πολύ, και να παραγεμίσει τα χάσματα με επαναλαμβανόμενα πλάνα από το μάθημα κλασικού τραγουδιού της κόρης, η οποία μάλιστα πρόβαρε ξανά και ξανά το ίδιο μουσικό μοτίβο. Ευτυχώς οι διάλογοι δεν ήταν εξοργιστικοί και βλακώδεις, όπως τόσο συχνά συμβαίνει στο ελληνικό σινεμά. Όχι πως ήταν τίποτα το ιδιαίτερο, αλλά οι απαιτήσεις μου είναι τόσο χαμηλωμένες ώστε το να μην είναι οι διάλογοι για γιαούρτια με κάνει να θέλω να πω μπράβο, ως ίσως μη όφειλα. Η ταινία έχει και κάμποσο γυναικείο γυμνό και ωραία χείλια και μαλλιά. Οι ερμηνείες αποδεκτές, αλλά είπα, δεν μπορείς να βγάλεις συμπέρασμα για το επίπεδο ηθοποιίας, λόγω των μινιμαλιστικών φιλοδοξιών του σεναρίου.

Συμπερασματικά, η μόνη ταινία που συστήνω απ' αυτές τις φρέσκες που είδα (γιατί είδα κι άλλες ελληνικές, παλιότερες) είναι Η χαρά και η θλίψη του σώματος, του Αντρέα Πάντζη.