Paradigm

Ανάρτησα στο Translatum το εξής θέμα, που ίσως βρει ανταπόκριση από κανέναν και εδώ:

Ποια είναι η καλύτερη απόδοση για το paradigm ;

Στο παιχνίδι παίζουν 3 αγγλικοί όροι και 2 ελληνικοί (αλφαβητικά):

Example / Exemplar / Paradigm (3) Παράδειγμα / Υπόδειγμα (2)

Θεωρητική παρατήρηση:

Το πρόβλημα είναι ευρύτατο και ιστορικό, αφού ΟΛΟ το ελληνικό λεξιλόγιο αποτελεί δυνάμει πηγή λεξιπλασίας για τις Δυτικές γλώσσες. Άρα εμείς, που δεν κάνουμε το αντίστοιχο πράγμα με το λεξιλόγιο των Δυτικών γλωσσών παρά μόνο πολύ πρόσφατα (και συνήθως όχι για το ‘υψηλό’ κομμάτι του λεξιλογίου), είμαστε από χέρι χαμένοι, καταδικασμένοι να προσπαθούμε να αντιστοιχίσουμε ένα ξένο σύνολο λέξεων πλήθους 2χ (προκειμένου δε για τα αγγλικά, τα οποία χρησιμοποιούν και το γαλλικό λεξιλόγιο, ακόμα και 3χ!) σε ένα σύνολο χ. Αυτά ως προς τη θεωρία του πράγματος, όπου είμαι απασιόδοξος.

Ως προς την πράξη, τώρα:

Προσωπικά, δε νιώθω άνετος με την απόδοση της λέξης paradigm ως «παράδειγμα», εκτός κι αν τη γράφουμε συστηματικά με Π κεφαλαίο (όπως κάνουν οι Γάλλοι με τα état-κατάσταση και État-κράτος). Μου πηγαίνει πιο πολύ το «υπόδειγμα».

Το υπόδειγμα αντιστοιχεί στο exemplar, βέβαια, αλλά, παρά τη συρροή όρων, το paradigm μου φαίνεται πιο συγγενικό προς το «υπόδειγμα» παρά προς το «παράδειγμα».

Ξέρω βέβαια πως λέγεται ήδη ευρέως «παράδειγμα», αλλά το θεωρώ περίπτωση οιονεί «ψευτόφιλων» (προς στιγμήν μάλιστα σκέφτηκα να το κάνω προσθήκη στο νήμα False Friends).

Θέλω να ξέρω τη γνώμη των ενδιαφερομένων. Εγώ φαντάζομαι τις εξής περιπτώσεις που μπορεί να υποστηρίξει κανείς:

1) paradigm = παράδειγμα (συρροή με το example)

2) paradigm = Παράδειγμα (κεφαλαίο Π)

3) paradigm = υπόδειγμα (συρροή με το exemplar)

4) διαφωνώ με το paradigm = παράδειγμα, αλλά το δέχομαι γιατί έχει επικρατήσει

5) paradigm = κάτι άλλο (δηλώστε παρακαλώ)

Προσωπικά, ψηφίζω είτε 2 (ώστε να καλύψω και το 4), είτε 3.

Εσείς;